Giá trị cá nhân đóng vai trò then chốt trong việc hình thành và định hướng hành vi của con người. Chúng ta thường xuyên đưa ra các quyết định dựa trên hệ thống giá trị riêng của mình, dù có nhận thức được hay không.

Giá trị sống là một "cán cân" của sự lựa chọn?

Theo các nhà tâm lý học, giá trị cá nhân phản ánh những điều chúng ta coi là quan trọng, có ý nghĩa. Chúng được hình thành từ sớm trong cuộc đời và tiếp tục phát triển theo thời gian. Giá trị ảnh hưởng mạnh mẽ đến động cơ, thái độ và hành vi của con người.

Khi giá trị nội tâm không phù hợp với hành động bên ngoài, chúng ta có xu hướng trốn tránh thực tại, sống trong ảo tưởng. Điều này gây ra mâu thuẫn nội tâm và mất cân bằng tinh thần. Do đó, việc nhận thức rõ ràng về hệ thống giá trị cá nhân là vô cùng quan trọng.

Nếu bỏ qua khía cạnh đạo đức, thì Hitler là một trong những người tự lực thành công nhất lịch sử nhân loại.

Những nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng giá trị có thể thay đổi theo thời gian dưới tác động của các yếu tố như kinh nghiệm sống, môi trường xã hội. Tuy nhiên, sự thay đổi này cần có sự nhận thức và nỗ lực chủ động.

Để định hướng lại hệ thống giá trị cá nhân, chúng ta cần dành thời gian tự kiểm chứng và đánh giá lại bản thân. Quá trình này giúp kết nối giữa hành động, cảm xúc và niềm tin, từ đó xây dựng một con người toàn diện hơn.

Nhận thức rõ ràng về giá trị sẽ giúp chúng ta định hướng cuộc sống theo đúng hướng mong muốn. Đó chính là chìa khóa để khám phá và hoàn thiện bản thân.

Mỗi người có một "hệ giá trị riêng" cho các quyết định

Các nhà tâm lý học cho rằng chúng ta thường xuyên đưa ra quyết định dựa trên hệ thống giá trị riêng của mình, cho dù có nhận thức được điều đó hay không. Ví dụ, khi quyết định làm gì trong một khoảnh khắc cụ thể, chúng ta đang dựa trên nhận định về điều gì quan trọng hơn.

Theo các nhà nghiên cứu, sự mất kết nối giữa giá trị nội tâm và hành động bên ngoài sẽ dẫn đến tình trạng phân ly tâm lý. Khi đó, con người sẽ rơi vào tình trạng tự lừa dối, sống trong ảo tưởng để trốn tránh thực tại. Đây là nguyên nhân gốc rễ của nhiều vấn đề tâm lý.

May mắn thay, các nghiên cứu gần đây cho thấy giá trị có thể thay đổi theo thời gian. Tuy nhiên, quá trình này cần sự chủ động của chính cá nhân. Muốn vậy, chúng ta cần dành thời gian để tự kiểm chứng và đánh giá lại bản thân mình.

Quá trình này sẽ giúp kết nối giữa hành động, cảm xúc và niềm tin, tạo nên sự thống nhất giá trị. Từ đó, chúng ta có thể xây dựng một con người toàn diện hơn, sống có mục đích và hạnh phúc hơn.

Như vậy, việc nhận thức rõ ràng về giá trị cá nhân là chìa khóa quan trọng để tự hoàn thiện bản thân. Khi đó, chúng ta sẽ sống trung thực với chính mình và định hướng cuộc đời theo đúng hướng mong muốn.

Trần Văn Toản

tamlyhoc.org