Nếu đôi khi thấy hoang mang vì không biết mình đang trải qua giai đoạn nào trong đời, đang đảm nhận vai trò chính và phụ nào, hay thậm chí là đang bị tác động bởi những yếu tố nào để đưa ra quyết định nghề nghiệp, thì có thể bạn đang đứng giữa “ngã ba đường” của việc hiểu mình.

Tôi đang ở đâu và làm gì giữa 5 giai đoạn – 6 vai trò của một đời người?

Những cuộc cãi vả đầu tiên với gia đình, lần đầu tiên biết rung động, hay bao lần đắn đo trước những cột mốc quan trọng giữa những năm 15 – 24 tuổi, theo Donald Super, chính là giai đoạn “Khám phá” trong cuộc sống. Đó cũng là một trong năm giai đoạn trong Mô hình cầu vồng cuộc sống – nghề nghiệp mà mỗi người sẽ trải qua. 

Rồi khi bạn đặt những bước chân đầu tiên trên hành trình nghề nghiệp, biết đắng cay ngọt bùi của việc mưu sinh, xây dựng mối quan hệ với bản thân và thế giới ngoài kia, hay tạo lập một mái ấm trước ngưỡng cửa 30. Lúc ấy, bạn đã bước vào giai đoạn “Thiết lập”. (Tham khảo ảnh mô hình bên dưới)

Nhưng điều hệ trọng là khi đã biết mình đang trôi về đâu giữa dòng đời, mỗi sáng thức dậy, ai cũng cần biết và có nhu cầu được hiểu mình là ai và đang đảm nhận trọng trách gì trong giai đoạn đó của bản thân. Bên dưới là 6 vai trò khác nhau trong cuộc sống mà nghiên cứu của Tiến sĩ Donald cùng cộng sự cho thấy mỗi người sẽ đảm nhận:

• Con cái
• Học sinh/ Sinh viên
• Giải trí
• Công dân
• Người lao động
• Nội trợ hay Cha/ Mẹ

Việc chọn mình là ai và biết mình đang ở đâu trong đời liệu có giúp tôi quyết định con đường phù hợp?

Một chàng trai 28 tuổi chọn về quê nhà chăm lo cho cha mẹ và bỏ hết cơ hội thăng tiến trong công việc ở Châu Âu. Một cô gái 24 tuổi chọn rời xa gia đình để phát triển và theo đuổi sự nghiệp ở một thành phố. Hay một cụ già hơn 50 tuổi chọn trông nhà giữ cửa, bồng bế cháu cho các con đi mưu sinh ở xa. Bạn có thể thấy rằng chàng trai trong vai trò một người con, cô gái với vai trò người lao động, hay lựa chọn làm cha/ mẹ của cụ già đều ảnh hưởng rất lớn đến quyết định của họ trong từng giai đoạn của cuộc sống. 

Tuy nhiên, việc xác định được bạn đang ở giai đoạn nào và chọn ra một vai trò quan trọng nhất trong sáu vai trò sẽ giúp bạn có thể lên kế hoạch ngắn hạn lẫn dài hạn trong cuộc sống, dựa trên việc thấu hiểu sở thích, năng lực học tập, khả năng, cá tính, và giá trị nghề nghiệp.

Tư vấn hướng nghiệp có thể giúp tôi ở khía cạnh nào trên hành trình này?

• Người được tư vấn (thân chủ) luôn là trọng tâm của đội ngũ Sông An trên hành trình xây dựng mục tiêu nghề nghiệp, với dịch vụ tư vấn 1-1 cùng chuyên gia/ chuyên viên dày dạn kinh nghiệm.
• Mô hình cầu vồng cuộc sống – nghề nghiệp (Donald E. Supper) bên trên chính là một trong số những tài liệu hướng nghiệp dựa trên cơ sở khoa học và được cung cấp để giúp thân chủ có nền tảng đưa ra quyết định phù hợp.
• Bên cạnh tư vấn chuyên sâu, các bài trắc nghiệm giúp hiểu mình – hiểu nghề và kênh tài nguyên phong phú sẽ là công cụ đắc lực để người đi làm vững vàng trong lựa chọn nghề nghiệp.